Strona główna forum Sprawë Obyczaje świąteczne i noworoczne na Kaszubach |
Poprzedni wątek | Następny wątek |
Nadawca | Wątek |
---|---|
stefan |
wysłane dnia:
17.12.2004 21:44
|
Stały bywalec Zarejestrowany: 19.8.2004 z: Wiadomości: 67 |
Obyczaje świąteczne i noworoczne na Kaszubach Obyczaje świąteczne i noworoczne na Kaszubach
"Gwiżdże", "gwiazdka", "Gwiazdor" i "psoty" - to kilka wciąż żywych i praktykowanych obyczajów kaszubskich związanych z Bożym Narodzeniem i Nowym Rokiem. Jak powiedział PAP działacz Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego Eugeniusz Pryczkowski, świąteczne zwyczaje na Kaszubach dotyczą głównie kolędowania. "Gwiazdka" to kilkuosobowa grupa przebierańców odwiedzająca domostwa od rana w Wigilię. Wśród kolędników są policjant, dziad z babą, śmierć z kosą, diabeł, skaczący kozioł, bocian podszczypujący dziewczyny, niedźwiedź prowadzony przez Cygana i żołnierz jadący na drewnianym koniu. Śpiewającym kolędy przebierańcom towarzyszy muzykant grający na akordeonie. Jak podkreśla Pryczkowski, "bardziej wyrafinowaną formacją" od "gwiazdki" są "gwiżdże" kolędujący w podobnym zestawieniu postaci, którzy nawiedzają kaszubskie gospodarstwa między Bożym Narodzeniem a Nowym Rokiem. Do repertuaru kolęd "gwiżdże" dodają okolicznościowe wiersze. "+Gwiżdże+ są na tyle popularni, że zapraszani są na występy przez szkoły. Organizowane są też konkursy na najlepsze zespoły +gwiżdży+" - opowiada Pryczkowski, który jest też autorem cotygodniowego programu telewizyjnego w regionalnej "Trójce" o kulturze kaszubskiej. W pielęgnujących tradycję kaszubskich domach dzieci nie znają św. Mikołaja z białą brodą. Prezenty przynosi im okutany w odwrócony na drugą stroną kożuch i przepasany słomianym pasem "Gwiazdor". Atrybutem tej postaci są również - "korbacz", czyli rodzaj bata, czapka "muca" i kalosze "skorznie". Aby najmłodsi mieszkańcy Kaszub nie rozpoznali wręczającego im podarunki, "Gwiazdor" zakłada na twarz maskę zwaną "larwą", wykonaną z cielęcej skóry. Do zwyczajów kaszubskich związanych z nadejściem Nowego Roku należą "psoty", czyli figle, które miejscowa młodzież urządza sąsiadom w noc sylwestrową. Tradycja mówi, że za tymi żartami stoi odchodzący stary rok. "Można wówczas wyjąć komuś bramę z zawiasów, przestawić wóz na podwórku. Czasami psotnicy potrafią taki wóz rozebrać i położyć jego części na dachu. Sensem tej zabawy jest to, aby się na siebie nie gniewać i umieć przebaczać. Dlatego też nikt się na takie żarty nie obraża" - tłumaczy Pryczkowski. Kaszubom nieobca jest też dbałość o obyczaje związane z potrawami świątecznymi. Miłośnicy kaszubszczyzny próbują przywrócić do życia zwyczaj wypiekania pierników z marchwi. Marchwiowe pierniki w kształcie poduszki wypieka się już w czasie adwentu.
|
Poprzedni wątek | Następny wątek |
Temat: | Nadawca | Data |
---|---|---|
» Obyczaje świąteczne i noworoczne na Kaszubach | stefan | 17.12.2004 21:44 |
Re: Obyczaje świąteczne i noworoczne na Kaszubach | stefan | 19.12.2004 17:23 |
Re: Obyczaje świąteczne i noworoczne na Kaszubach | stefan | 19.12.2004 17:24 |
Re: Obyczaje świąteczne i noworoczne na Kaszubach | sgeppert | 19.12.2004 20:50 |
Re: Obyczaje świąteczne i noworoczne na Kaszubach | fopke | 20.12.2004 0:08 |
Re: Obyczaje świąteczne i noworoczne na Kaszubach | stefan | 23.12.2004 20:34 |
Re: Obyczaje świąteczne i noworoczne na Kaszubach | goch | 25.12.2004 17:14 |
Re: Obyczaje świąteczne i noworoczne na Kaszubach | goch | 26.12.2004 20:12 |
Re: Obyczaje świąteczne i noworoczne na Kaszubach | stefan | 2.1.2005 23:08 |
Re: Obyczaje świąteczne i noworoczne na Kaszubach | sgeppert | 3.1.2005 11:10 |