Święto 19 marca jest, oprócz ściśle merytorycznego znaczenia, w uderzający sposób osadzone w kalendarzu rytmów natury. Jest to przecież niemalże dzień wiosennej równonocy! Całą więc symbolikę budzącego się życia, wiosennej młodości, witalności, perspektyw rozwoju można odnieść do Kaszubów. Wejście Kaszub do pisanej historii możemy zatem widzieć jako obiecujący początek młodego ludu, pełnego dynamizmu i witalności. Tak też powinniśmy rozpatrywać dzisiejsze obchody tego święta - bo my też tworzymy coś nowego, wierzymy we nasze siły, słuszność i że to, co dziś kiełkuje, niedługo pięknie rozkwitnie. I tak powinno być zawsze - zawsze powinniśmy być nowi, przynoszący świeże spojrzenie na zmieniający się świat, być wolni od zachowawczego zasklepiania się w dotychczasowym dorobku. Dlatego święto 19 marca możemy nazwać KASZUBSKĄ WIOSNĄ.

Wiosenna symbolika wychodzi naprzeciw słusznemu postulatowi, by kaszubskie święto było w bardziej "medialnej" porze roku, gdy łatwiej będzie zgromadzić publiczność na masowych imprezach, mówiąc krótko - gdy będzie cieplej. Powstała więc koncepcja, by obchodzić święto kaszubskie dwukrotnie - raz z historycznym i ideowym uzasadnieniem, drugi raz - medialnie, z festynami. Praktycznie bez sporów przyjęto, że najlepszą okazją na to "ludowe" święto będą sobótki - bo jest ciepło, bo do dziś są głęboko zakorzenione na Kaszubach, bo sobótkowe zabawy są po prostu modne. W dotychczasowych rozmowach mówiło się, że będziemy dążyć do nadania kaszubskiej treści sobótkowym zabawom, które ludzie i tak chętnie obchodzą. Teraz jednak sądzę, że możemy widzieć obchody przesilenia letniego jako coś głębszego niz tylko zabawy bachiczno - ludyczno - erotyczne:

Przesilenie wiosenne jest początkiem: od tego momentu dzień staje się dłuższy od nocy, życie rozwija się, by pod koniec wiosny przybrać najpiękniejsze formy rozkwitłych roślin i zwierząt w szatach godowych. Ludzie na wiosnę też rozkwitają - szczególnie piękniejsza ich część, gdy zrzuca zimowe stroje i prezentuje się w ubraniach cieńszych i krótszych . Przesilenie letnie wprowadza nas w czas schyłku - odtąd zaczyna zwyciężać noc, życie zaczyna widzieć swój koniec. Dlatego obchody sobótkowe mają na celu przezwyciężenie nieuchronnego schyłku, wspomożenie słońca światłem ognisk, odpędzenie demonów dymem z ziół, przyjęciem dającej życie wody. Ten schyłek, który latu nadaje powagi a zimie smutku, ma jednak jeden pozytywny element: wraz z przemijaniem dawnego życia pojawia się nowe w postaci owoców, plonów i potomstwa. Można ewangelicznie powiedzieć, że stare życie musi obumrzeć by wydać nowe.

Kaszubskie święto wiosenne i letnie będą się więc uzupełniały. Wiosna, pojawienie się nowego ludu na kartach historii to podkreślenie żywotności, dynamiki i perspektyw stojących przed najstarszym ludem Pomorza. Lato pokazuje dojrzałość i dorobek, który Kaszubi uzyskali dla siebie i dali Pomorzu, a równocześnie przestroga przed zestarzeniem się. Z tą symboliką doskonale koresponduje mityczny obraz trwania Kaszub przedstawiony w "Życiu i przygodach Remusa". Wiosna jest czasem rozwoju, czasem witalności na drodze której stoją Trud i Strach. Upamietniając początki Kaszub powinniśmy pamiętać, że rozwój wymaga wysiłku i pokonywania słabości. To wskazanie podkreśla trwający wtedy czas chrześcijańskiego Wielkiego Postu - okresu, w którym zostawia się doraźne przyjemności by szczególonie pracować nad wewnętrznym doskonaleniem się. Lato jest czasem dojrzałości - już nie tak ekspresywnym, ale za to widzącym konkretne owoce dotychczasowych działań. Trzeba wtedy pamiętać, by nie spocząć na laurach bądź nie poddać się zniechęceniom - pozostać jasnymi "skrami Ormuzdowymi", nie poddać się ciemnościom symbolizowanym przez Remusową zjawę Niewarto.

Czas mityczny łączy przeszłość i przyszłość z teraźniejszością. Dziś mamy i wiosnę - bo kaszubszczyzna wchodzi w nowe czasy z nowymi ludźmi, nową energią i nowymi pomysłami - i lato - bo nasza przeszłość jest już długa, dorobek znaczny, ale i nie brak skostnienia. Nowe pokolenie Kaszubów stoi jak Remus na Łysce - ma w ręku kwiat paproci w postaci możliwości, jakich kaszubszczyzna nie miała w ciągu ostatnich 700 lat. Czy dziś Kaszubi poprowadzą tych, w których płynie choć kropla krwi stolemów, czy uciszą diabelską muzykę, czy mają to, co jak latarnia morska prowadzi okręty, co jak obręcz spaja gromadę, co duchom daje moc nad ciałami - WIARĘ?

Côż za mądry przemëszlenia. Wiele prôwdë widzã. Mie téż ju dôwno brëkòwało jaczigòs swiãta kaszëbsczigò. Baro fajno bë bëło, jak w jinszich kôjzach, taczi naje swiãto, cos, co bë nas różniëło òd jinszich; cos blós kòl nas.
Przë tim fejn bë bëło, bò to bë doch bëło cekawé téż dlô turistów ë dlô autochtonów, bò jak je jimpreza, téj doch kòżden sã chãtno udzeli. Ë w tim placu sobótczi wëdôwają sã wile lepszi. Ale to doch nie je blós kaszëbsczi swiãto no ë w tim placu to nie je to, wedle mie.
Co do 19-tégò, to data je baro fejnô. Wëdarzenié téż je wôrt swiãta. Ale z drëdżij strone, jeżle bë sã czydes wëdarzëło cos, co bë sã nadôwało na nôrodny swiãto, to mëszlã, że besme wszëtce dokładno wiedzele że to je to ë nie bëło bë trzeba sã zastanôwiac co bë to mògło bëc.
Baro mie je żôl, że jesz nie bëło taczigò dnia. Braknie gò nama wszëtczim. Jô żdajã, a póczi co, cëszmã sã tim co móme 19-tégò.

----------------
Pòzdrôwióm
                     Wòjk

--
Wiedno Kaszëbë !
.....

Cytat:
"Przesilenie wiosenne jest początkiem: od tego momentu dzień staje się dłuższy..."

Fakt, dzień staje się dłuższy- ale nie od tego momentu, zaś od 20 któregoś grudnia natomiast 21 marca mamy równonoc wiosenną
Myśl Autora mogła dotyczyć stwierdzenia, że dzień staje się dłuższym od nocy, wówczas nie mam zastrzeżeń.
Pozdrawiam

a do tego w sw. Jozefa, wiec sojusz patriotyczno-koscielny w swietowaniu zachowany!

Cytat:
Oczywiście, dziękuję za zwrócenie uwagi. Poprawiłem w tekście.

Ciesze sie, ze jest ta dyskusja o swiecie. Mialem wlasnie zamiar sam ja rozpoczac, bo z jednej strony juz od jakiegos czasu widze potrzebe takiej daty, z drugiej zas akurat 19 marca bardzo mi sie widzi, jak juz wspomnialem. A zatem... w roku 2004 po raz pierwszy bedziemy obchodzic NASZE Swieto! (Alleluja!) - w nawiasie, bo jest Wielki Post Pozdrawiam!

----------------
Ks. Grégòr

Witóm!

Swiãto fejn, ale szkòda, że nié ma jaczijs date w lepszim czasu. Prawie terô to nama sygnie sã pòsedzec w knajpie, pògôdac ë cos zaspiéwac, ale jak to bë miało bëc kaszëbsczi swiãto, to doch bë sã pò prôwdze przëda jakô fest jimpreza/festën (swòją stegną: fest festën ). Wedle mie to nié mô mòżlëwòtë, żebë to bëło richtig swiãto; kò to doch je Wialdżi Pòst (jak to ju x. Grégòr mô napisóné). Wedle mie to òstonie blós swiãto dlô gôrstczi lëdzy ë òkazja do zińdzenigò. Pòmëslëcë ò wszëtczich.
Chto je wogóle ùdbòdôwcą téj datë?
Jéż rôz pòdsztrychiwóm, że to nie je dobrô data. Kaszëbi za tim nie pùdą, bò są bëlnyma katolëkama.

----------------
Pòzdrôwióm
                     Wòjk

--
Wiedno Kaszëbë !
.....

a mnie tam data sa widzy- a wiesz Wojciechu- nie signie le blos rzez ze cos je zle- muszisz tez podac co je dobri, albo co je lepszi: ) (perzna teorie poprawni politiczi) tej wojciech dawe jakoz lepszy data : ).
poza tem pezna twojech argumentow mo Staszek ju rechli odparte :) (te z zabawama i feslinama)
pozdrawiam
Adamfwk

Witóm!

Mòże jô i nie jem politiczno pòprawny, ale widzã, że to nié mô wialdżigò sensu, ë to téż gôdóm (nie widzało mie so ta data òd pòczątkù, ale jem nick nie pisôł, bò jem nie widzôł zainteresowanigò na forum).
Co do lepszéj date, to ju përznã prãdzéj móm napisony co mëszlã ò dobrich do tegò datach. Tam téż wëczëtôsz mòje zdanie na drëdżi termin swiãta. Dopiérô nié móme niżódnégò ë móme problem z pierwszim a chceme miec zarô dwa ?!
Wierzã, że to bãdze fejn swiãto, ale blós dlô gôrstczi lëdzy (jak wiele kaszëbsczich rzeczów) a mie sã widzy, że jak kaszëbsczi (nawetka òglowokaszëbsczi) to muszi bëc dzlô wszëtczich (abò jinaczéj: dlô jak nôjwiãcéj). Mëszlã nie chceme sã zamikac w „kaszëbsczim błotkù”

----------------
Pòzdrôwióm
                     Wòjk

--
Wiedno Kaszëbë !
.....

Uważam, że spośród dotychczas rozważanych dat za 19 marca stoi najpoważniejsza i najbogatsza treść (a były rozważane daty np. urodzin Ceynowy, zamachu pod Gąsawą czy układu w Kępnie - spraw, o których wie równie mało ludzi co o jakiejś tam bulli). Najważniejsza jest idea, bo idea właśnie trwale łączy ludzi - a nie jakiś festyn. Jeśli za główne kryterium święta kaszubskiego uznalibyśmy jego "imprezowość", to nie różnilibyśmy się od tych, którzy Kaszuby postrzegają tylko jako folklor tabaczno-haftowo-taneczny. Święto narodowe powinno podkreślać wartości jednoczące - ale takie, dla których również warto ponosić poświęcenia. A kto będzie chciał poświęcać się dla możliwości poimprezowania?

Medialność święta jest ważna, ale jeśli będzie ona jedyną wartością, to takie święto nie przetrwa długo - ludzie znudzą się i pójdą na ciekawszą imprezę. I co - wtedy Kaszuby umrą?

Staszk