Jesz wcyg nowi kaszëbsczi spiéwnik- jak Wama sã widzy?
Data 16.3.2004 21:05:54 | Kategoria: Kultura i twórczo¶æ
| 19 gòdnika, kaszëbskô lëteratura i mùzyka wzbògaca sã o nowi dokôz. Je nim kaszëbsczi spiéwnik, w jaczim nalaz³o sã 145 nowëch, kaszëbsczich piesni (pisónëch òd 1995 rokù do terô przez Jerzégò Stachùrsczégò, Eugeniusza Prëczkòwsczégò i Tomasza Fópkã). Jak przenôlégô, je tam nótowi zôpis z harmónizacj± i z wszëtczima sztrofkama pòdpisónyma pòd nótama. Wszëtkò òd pòcz±tkù do kùñca je pò kaszëbskù- òkróm zôchãcbë wëdowcë i niechtërnëch s³ówków w s³owôrzkù. Trudniészé s³owa i zwrotë s± wëdolmaczoné- s³u¿i temù s³owôrzk kaszëbskò-kaszëbsczi. Je to pierszi w dzejach kaszëbsczi kùlturë tak zrëchtowóny piesniôk, do chtërnégò dopar³ãczonô je kòmpaktowô platka z nagranim wëkònaniô. Co wô¿né, ja¿ czwôrti dzél spiéwnika zajimaj± dzecné piesnie- 30 dokazów- do wëzwëskaniô w ca³oscë przez szkólnëch. Òkróm nëch s± té¿ pòbò¿né(marijné, kòlãdë, jastrowé, wiôlgòpòstné ë jinszé), aktorsczi( té¿ kabarétowé), na wszelejaczi le¿noscë(np. kaszëbsczi „Sto lat”, na pògrzéb, na wieselé). Nie felô kaszëbsczich tekstów do rapòwaniô, hip- hopòwaniô, d¿ezowaniô i blósowaniô. Mò¿na té¿ zaspiéwac klasyczno- przë klawiérkù. Nen spiéwnik je now± ùdb± na rozkòscérzanié kaszëbiznë w znormalizowónym pisënkù. Je zôchãt± do spiéwaniô w kaszëbsczim jãzëkù dlô tëch, co lubi± spiéwac a wigòd± dlô tëch, co rozmiej± chòc k±sk grac. Je òdiñscym òd lëdowiznë w mùzyce, przez d³ud¿é lata par³ãczony z Kaszëbama. Je rozwicym „wëstrzédny drod¿i” kaszëbsczi mùzyczi midzë aùtenticznym folklorã naszich lëdowëch karnów a nôwikszima kaszëbsczima mùzycznyma fòrmama jak „Przedkòwò”, „Jastrë” czë „Pierszô Kaszëbskô Pasja”. Wëspó³grô przë tim z produkcjama; rockòwima: „Chëczë” z Gdini i „Kòmpaniji Wãdzëbôków” z Brus, pòéticczima „Kùtina”, wrëjama d¿ezu z folklorã w Parchòwie i Kòleczkòwie, czë z klasycznyma wëkònaniama piesniów Trepczika przez karno artistów Witos³awë Frankòwsczi. Nowi piesniôk je prakticzn± pòmòc± dlô kaszëbsczich artistów. Trzë tomë „Muzyki Ludowej Kaszub” òstawmë ùcza³ima. Nen dokôz mô bëc pòdskacënkã dlô kaszëbsczich ùtwórców do pisaniô nowëch dokazów i aran¿owaniô jich na chùrë i jinszé karna. Mô przëmùszëc jinszëch do rëszniészégò promòwaniô kaszëbsczi kùlturë, w ca³oscë mùzyczi i lëteraturë. Mô przëch³oscëc do gôdaniô pò kaszëbskù tëch, co blós pò pòlskù ò tim gôdaj±, tëch, co ju zabëlë ò swòjich kòrzeniach, co sã sromaj±, chtërnyma starszi nie pòzwòliwaj±(elë), chtërnyma sã nie chce i té¿ tëch, chtërnyma pò kaszëbskù gadac nie wëpôdô. Spiéwnik mô pòmòc jich wëlékarzëc.
Jerzi Stachùrsczi Eugeniusz Prëczkòwsczi Tomasz Fópka
|
|