PKP rëszô trzecy rôz- i pò Pasji...
Data 18.3.2005 11:50:00 | Kategoria: Kultura i twórczo¶æ
| Rada Kaszëbsczich Chùrów (http://www.naszekaszuby.pl/modules/news/article.php?storyid=530)rôczi na kòncertë Pierszi Kaszëbsczi Pasjë w tim rokù.
W kalãdôrzu PKP s±:
12.02.2005- Wejrowò, kòscó³ par. p.w. sw. Léòna Wiôld¿égò, 3 Maja 19 (przë rondze), gòdz. 18.00
13.02.2005- ¯arnówc, kòscó³ par. p.w. Zwiastowaniô Pana, Klôsztornô 3, gòdz. 15.00
20.02.2005- Kòlbùdë, kòscó³ par. p.w. sw. Flóriana, Wëbicczégò 34, gòdz. 16.30
26.02.2005- Pierwòszëno, kòscó³ par. Pòdwë¿szeniô Swiãtégò Krzi¿a, Kaszëbskô 31, gòdz. 17.45
27.02.2005- Wiôlgô Wies, kòscó³ par. p.w. Wniebòwzãcô NMP, ¯eromsczégò 32, gòdz. 16.30
5.03.2005- Sopòt, kòscó³ par. p.w. sw. Michô³a Archanió³a, 3 Maja 38a, gòdz. 18.30
6.03.2005- Wierzchùcëno 18, kòscó³ par. p.w. Nôsw. Serca Pana Jezësa, gòdz. 17.00
12.03.2005- Gdiniô, kòscó³ par. p.w. Nôsw. Serca Jezës, Armii Krajowi 46, gòdz. 18.00
13.03.2005- Przëwidz, kòscó³ par. p.w. M.B. Królewi Swiãtégò Ró¿eñca, Gduñskô 20, gòdz. 17.00
19.03.2005- Gduñsk (Katedra w Òliwie), gòdz. 13.00
20.03.2005- Kramarzënë, kòscó³ par. p.w. Nôsw. Serca Pana Jezësa, Pòmòrskô, gòdz. 16.00.
Ùczëjemë solistów:
Pioter- Eugeniusz Prëczkòwsczi
Judasz- Wòjcech Rëbôkòwsczi
Pi³at- Miros³ôw Lôdmann
Arcëkap³an i Prowadnik Chùru- Riszard Lórk
Jezës- Pioter Kapcziñsczi
Ewangelista- Tomôsz Fópka
Spiéwac md± chùrë:
- "Harmónia" z Wejrowa - dir. Môrcën Grzëwôcz,
- "Kameralny sw. Wòjcecha" z Rédë- dir. Môrcën Grzëwôcz,
- "Piãclëniô" z Lëni- dir. Jan Szulc,
- "Lutnia" z Lëzëna- dir. Tomôsz Fópka,
- "Mòrzanie" z Dãbògòrzégò- dir. Przemis³ôw Stanis³awsczi, chtëren dirigòwac mdze ca³± Pasj±.
Patronat nad "spiéwn± wanog±" z Pasj± wzãlë: Przédnik Kaszëbskò- Pòmòrsczégò Zrzeszeniô, Artur Jabloñsczi i Wejrowsczi Starosta, Józef Reszke.
Media: Dziennik Ba³tycki, Nasze Kaszuby i Radio "Kaszëbë".
Przë le¿noscë kòncertów mdze mòzna kùpic nótë Pasji razã z nagranim na CD.
Wszëtcë s± rôczony. Wstãp wòlny!!!
Czemù w ùsz³im rokù nie bë³o PKP?
Rok 2004, kaszëbsczi spiéwôcë pòswiãcëlë na òrganizacyjn± robòtã.
Òdbë³ sã II Zjôzd Kaszëbsczich Spiéwôków w Parchòwie i pòwsta Rada Kaszëbsczich Chùrów.
Nie chcelëjesmë té¿ robic kònkùrencjë Melowi D¿ibsonowi- jegò "Pasji". A tak ch³op so k±sk przëzarobi³...
Czile s³ów ò sami pòdjimiznie:
Pierszô Kaszëbskô Pasja pòwsta w rokù 2002. Je to ùsôdzk wòkalny z elemeñtama binowi grë na chùr i solistów a’capella (bez jinstrumentalnégò towarzeniô)- ca³ô w jãzëkù kaszëbsczim. Òpiarty je na wëjimkù Mãczi Pañsczi z Ewanieli pg sw. Marka t³umaczony z greczi na kaszëbsczi przez Ò. Adama Riszarda Sykorã OFM.Do wspòmiónégò wëjimka dopar³±czoné òsta³ë kòmeñtarze chùru i napisónô òsta mùzyka.
Dëja napisaniô Pasji przësz³a w rokù 2000 przë robòce nad telediskã wiôlgòpòstny piesnie pt. „Na smierc krzi¿ew±’ dlô kaszëbsczégò telewizyjnégò magazynu „Rodnô Zemia”. Fòrma ùsôdzka wëmôgô przënômni pôradzes±t spiéwóków w miészónym chùrze i szesc solistów. Kòòrdinëje wszëtkò dirigent.
Pierszé wëkònanié Pasji nast±pi³o w 2002 rokù. Bë³o to w Wejrowie, w kòscele przëklôsztornym Ò.Ò. Francëszkanów. Dëjã da³o sã ò¿ëwic dzãka dzejaniu wejrowsczégò pòwiatowégò starostwa i samòrz±dów: miasta Wejrowa, gminów Lëzëno i Lëniô. Z tich gminów bë³ë chùrë, chtërny zebra³ë sã w Spar³±czony Chùr Wejrowsczégò Pòwiôtu. Bë³ë to: ch³opsczi chùr „Harmónia” z Wejrowa-dir. Môrcën Grzëwôcz ë miészóny chùrë: parafialny z Lëni- dir. Jan Szulc i „Lutnia’ z Lëzëna- dir. Tomasz Fópka, chtërën dirigòwô³ té¿ ca³± Pasj± i wëkònywô³ partiã Ewanielistë.
Pòstrzód solistów bëlë: Pioter Kapczëñsczi- Jezës, Riszard Lorek- Arcëkap³an i Prowadnik Chùru, Miros³ôw Lademann- Pi³at, Eugeniusz Prëczkòwsczi- Pioter i Wòjcôch Rëbôkòwsczi- Judasz.
Premiera spòtka³a sã bëlnym przëjãcym. Karno spiéwôków rôczoné òsta³o na pòsobné kòncertë: do Jastarni i Lãbòrka.
W rokù 2003 tournee z Pasj± liczë³o 8 kòncertów (Wejrowò, Réda, Gduñsk- Wësokô, Lëzëno, Lëniô, Parchòwò, ¯ukòwò i Pùck). Patronat wz±³ prezes Zarz±du G³ównego Kaszëbsko- Pòmòrsczégò Zrzeszeniô i Prowadnik Sejmikù Wòjewództwa Pòmòrsczégò- prof. Brunon Synak ë té¿. Ò. Adam Riszard Sykòra ÒFM- prowincja³ zôkonu Francëszkanów w Pòlsce. Sk³ôd wëkònôwców pòwiãkszi³ sã o chùr z Redë pod direkcj± Môrcëna Grzëwôcza, chtërën dirigòwô³ Pasj±.
Pòwiãkszë³o sã té¿ karno solistów.
Dzãka dëtkoma kaszëbsczich samòrz±dów, wëdôwizna „Region” z Gdini wëda nótë Pasji razã z kòmpaktowa platk±- jaczé mò¿na kùpiac òbczas kòncertów.
W 2004 rokù do karna spiéwôków doszed³ chùr „Cassubia cantat” z Parchòwa.
Jerzégò Stachùrsczégò recenzëjô Pasji
Na zôcz±tk chcemë sã spëtac: co òznôczô bëc ùtwórc± Pierszi Kaszëbsczi Pasji, je¿lë chtos pòdjimô sã taczégò dzejaniô i taczi òdpòwiedzalnotë?
Òd razu chcemë òdsën±c òd se w±tplëwòscë, bò pòdobné pitanié stôwielë sobie kòmpozytórzë pierszich pasjów w X stalace, chtërny pisywelë do tekstów pò ³acëznie.
Tedë, tak jak i dzysô, chòdzy ò ùmùzycznienié jedny ze sztërzech ewanieliów, w jaczich je historia mãczi i smiercë Jezësa Christusa.
„Passio” –òznôczô cerpienié, temù té¿ kòmpòzytóra mòc± mùzyczi tak wp³iwô³ na s³owa, ¿ebë s³ëchiñc òdczuwô³ tak, jak móg³ to òdczëwac piérwi swiôdk negò dramatu.
Brëkòwnota artisticzny interpretacji tegò tematu bë³a przez stalatë pòdskacënkã dlô wiele ùsôdzców.
„Pasja” jakno òsóbny dokôz znónô je od IV stalata. Z pòcz±tkù bë³a czëtónô. W X stalace zaczãlë jã spiewac. Nôpierwi na chòra³owim tónie. Tedë spiéwô³ jã jeden spiéwôk. W XIII stalace òsta pòdzelonô na trzë role kap³anów. Pòstacëjô Christusa przedstôwielë w pòmalëcznym tempie przez kap³ana z nisczim g³osã. Pòstacëjô Ewanielistë- k±sk chùtczi- spiéwô³ ch³op z westrzédnym g³osã, a jinszi chùtkò ë wësok.
Do ti prawie tradicëji przedstôwianiô postacëjów z Ewanielii sw. Marka nawlékô Tomasz Fópka.
Pasownô ekspresjô g³osu i bùdowniô melodii pòdsztrichiwaj± charakteristikã ewanielëcznëch pòstacëjów. Wezmë chòc mùzyczn± narracj± Jezësa, chtërna je wstrzëmòwnô, liricznô, a Judasza - disonansowô i zachrapia³ô.
Pierszô Kaszëbskô Pasjô pasëje do „Pasjów" twòrzonëch w X stalace.
Ji tonalnota wërazno sygô do mòd³ów strzédnëch stalatów òpiartëch na skalach kòscelnëch.
Wëkònôwcama s± soliscë i chùr a cappella. Wëdôwô sã, ¿e T. Fópka spòdlim swòji „Pasji” ùczëni³ zmiérnotã. W kò¿dim dzélu dokôzu sk³óniwô sã do tradicëji i nalô¿ô w ni elemeñtë sta³é: spiéw a cappella, skalòwòsc, pòrz±dk narracyjny przédnëch herojów (recytatiwë), partie chùrowé (chòra³ë, mòtetë) - co dodôwkòwò wëwò³iwô ù s³ëchiñca pòczëcé sëroscë tegò ùsôdzkù.
Do te wszëtczégò dochôdô jesz jãzëk kaszëbsczi.
Pierszô Kaszëbsko Pasjô Tomasza Fópczi, zakòrzenia³ô w mùzyce strzédnëch stalatów je nowim dokôzã pòkôzywaj±cym dëchòwòsc mùzyczi Kaszëbów. Kòmpòzytóra tim dokôzã
w³±cziwô sã do wielepòkòleniowi gôdczi lëdzczich wseczëców, pòdskacënków i jiwru.
Jerzi Stachùrsczi
|
|