Artykuły : Nasze Kaszuby

Użytkownik: Hasło:
Zarejestruj Przypomnij hasło

Artykuły

Losowe zdjęcie

Pomerania

nr 12/12 poprzednie

Wygląd strony

Językoznawstwo

O pomorskich nazwach, cz. 1 Powszechność zainteresowania nazwami miejscowości, z których pochodzimy i w których mieszkamy, stwierdzono już dawno. Nauka o nazwach własnych jest ważną częścią językoznawstwa. W większości języków dział ten nazywa się onomastyką (np. ang. onomastics czy franc. onomastique), jedynie Niemcy używają formy Namenkunde, a Węgrzy określenia Névtan. Pochodzenie nazw geograficznych wyjaśnia topoonomastyka (z greckiego topos – miejsce, ónōma – nazwa), zwana również toponimią. Serią krótkich artykułów, którą pragnę Państwu przedstawić w odpowiedzi na zamówienie serwisu Nasze Kaszuby, wpisuję się w lokalną i nieco szerszą tradycję onomastyczną, bogatą w prace gdańskich i poznańskich onomastów, publikowane jako samodzielne prace badawcze, w ramach serii wydawniczych Gdańskiego Towarzystwa Naukowego, a także w prace drukowane przez lokalne gazety w cyklach „Kącików onomastycznych”. Ze względu na popularny charakter tej pracy rezygnuję ze szczegółowego przytaczania źródeł. W swoich rozważaniach wykorzystuję dostępny materiał toponimiczny w języku kaszubskim, niemieckim i polskim, prace etnografów i badaczy kaszubszczyzny, współczesne i archiwalne wydawnictwa kartograficzne, Internet oraz, ostrożnie i dość krytycznie, prace przygotowane przez onomastów tzw. „starej daty”. Przeglądając wykazy nazw miejscowych, chciałbym zacząć od nielicznych na Kaszubach nazw zaczynających się na literę „a”. Pierwsza z nich to Abisynia (kaszb. Abisëniô). Najbardziej znana Abisynia znajduje się po północnej stronie Jeziora Wielewskiego koło Wiela w gminie Karsin. Inna Abisynia, zwana Górską, leży koło wsi Górki, także w gminie Karsin. Kolejne Abisynie znajdują się m.in. koło Dzierżążna, Dąbrówki Wielkiej i Tymawy w pow. tczewskim. Tą żartobliwą nazwą określano pojedyncze zabudowanie wznoszone w okresie wojny włosko-abisyńskiej w latach 1937–1938. W pobliżu Gniewina leżą wybudowania Alpy (kaszb. Alpë), odnotowane pierwszy raz w latach 80. XX wieku. Jest to także nazwa żartobliwa, utworzona z rozwinięcia skrótu ALP (Administracja Lasów Państwowych), jakimi oznaczone były tutejsze budynki. Ciąg dalszy wkrótce. dr hab. Absalon Miotke

Select Section

Other Articles

Current aricles: 1 - 20 Total articles: 25

Pages: (1) 2 »

Sort by: Title

Date

Rating

Popularity

Weight
Articles currently sorted by: Date (New Articles Listed First)


Nazwy masowych środków przekazu: programów telewizyjnych i audycji radiowych o treściach kaszubskich. Autorka: Aleksandra Kas Author: Bogumiła Cirocka Published: 06.12.2011 (Read: 5409) Votes: 4 Rated: 9.00 Files: 0 Comments: 0


Słownik wybranych nazw ulic kaszubskich na Kaszubach pochodzenia mitycznego, baśniowego bądź historycznego. Autorka: Natalia Landowska Author: Bogumiła Cirocka Published: 24.11.2011 (Read: 7165) Votes: 2 Rated: 2.00 Files: 0 Comments: 0


Szkice onomastyczne cz. 1 Author: Absalon Miotke Published: 19.01.2011 (Read: 9296) Votes: 40 Rated: 3.03 Files: 0 Comments: 2


Test na przyswojenie kaszubskiej pisowni Author: Stanisław Geppert Published: 06.11.2007 (Read: 29639) Jeśli zrozumiesz tekst artykułu, to znaczy, że masz dobrze przyswojoną kaszubską pisownię. Votes: 142 Rated: 5.97 Files: 0 Comments: 2


Słownikowa polemika Author: Andrzej Chludziński Published: 04.06.2007 (Read: 10237) Polemika redaktora „Polsko-kaszubskiego słownika nazw miejscowych i fizjograficznych”, z opracowaniem Dariusza Żuroch Czapiewskiego „Kaszëbsczé miestné miona - kaszubskie nazwy miejscowości” Votes: 9 Rated: 4.44 Files: 0 Comments: 5


Kaszëbsczé miestné miona - kaszubskie nazwy miejscowości Author: Dariusz Żuroch-Czôpiewsczi Published: 15.06.2007 (Read: 84753) Zestawienie kaszubskich i polskich nazw miejscowości na Kaszubach, z wariantami, ułożone wg powiatów. Votes: 37 Rated: 4.05 Files: 0 Comments: 20


Taczi normatiwny? Słowôrz E. Gołąbka Author: Alicja Szczypta Published: 02.07.2006 (Read: 6813) Baro brëkùjemë kaszëbsczégò słowôrza normatiwnégò. Ale czë na gwës taczégò? Pomerania, czerwiec 2006 Votes: 11 Rated: 6.55 Files: 0 Comments: 0


E. Gòłąbk i jegò pòzdrzadk na kaszëbiznã Author: Eugeniusz Gołąbek Published: 30.06.2006 (Read: 16374) Votes: 9 Rated: 5.22 Files: 0 Comments: 7


Język kaszubski nie zaginie! Author: Tomasz Fópka Published: 07.03.2005 (Read: 18239) Votes: 17 Rated: 7.06 Files: 0 Comments: 7


Problemë standarizacji jãzëka – słowizna, „wëmòwa” i akcent w kaszëbiznie Author: Eugeniusz Gołąbek Published: 08.02.2005 (Read: 8927) Tekst referatu wygłoszonego podczas I Wojewódzkiej Konferencji Regionalistów w Żukowie, 31.01.2004 Votes: 3 Rated: 5.00 Files: 0 Comments: 1


Ewolucja poglądów na status językowy kaszubszczyzny Author: Edward Breza Published: 08.02.2005 (Read: 17960) Tekst referatu wygłoszonego przez prof. E. Brezę na I Wojewódzkiej Konferencji Regionalistów w Żukowie 31.01.2004 r. Votes: 47 Rated: 5.19 Files: 0 Comments: 0


Alternacje morfologiczne w twórczości Jana Trepczyka Author: Stanisław Geppert Published: 26.06.2003 (Read: 6422) Analiza słownictwa używanego przez Jana Trepczyka Votes: 2 Rated: 5.50 Files: 0 Comments: 0


Cechy kaszubszczyzny literackiej Author: Stanisław Geppert Published: 26.06.2003 (Read: 12724) Sugestie dla autorów piszących po kaszubsku. Votes: 16 Rated: 4.56 Files: 0 Comments: 0


Czynniki aktywizujące rozwój kaszubszczyzny dziś Author: Stanisław Geppert Published: 26.06.2003 (Read: 7049) Czynniki aktywizujące rozwój kaszubszczyzny dziś Votes: 6 Rated: 4.50 Files: 0 Comments: 0


Słowniki Ramułta po 100 latach Author: Stanisław Geppert Published: 26.06.2003 (Read: 13153) Słowniki Ramułta po 100 latach prof. dr hab. Jerzy Treder, Instytut Filologii Polskiej, Uniwersytet Gdański. Votes: 3 Rated: 7.33 Files: 0 Comments: 2


Kaszubskie czasowniki oznaczające jedzenie i picie Author: Stanisław Geppert Published: 26.06.2003 (Read: 11304) Kaszubskie czasowniki oznaczające jedzenie i picie dr Marek Cybulski, Instytut Filologii Polskiej, Uniwersytet Gdański Votes: 13 Rated: 4.62 Files: 0 Comments: 0


Problemy składniowe na studenckim lektoracie języka kaszubskiego Author: Marek Cybulski Published: 25.12.2004 (Read: 12966) Votes: 12 Rated: 8.42 Files: 0 Comments: 3


Neòlodżiznë ë neòzemantiznë we Słowôrzu Zëchtë Author: Stanisław Geppert Published: 26.06.2003 (Read: 4902) Neòlodżiznë ë neòzemantiznë we Słowôrzu Zëchtë Votes: 1 Rated: 10.00 Files: 0 Comments: 0


Gramaticzné tôfle jãzëka kaszëbsczégò Author: Stanisław Geppert Published: 04.09.2003 (Read: 6626) Tablice gramatyczne języka kaszubskiego Votes: 10 Rated: 4.90 Files: 0 Comments: 0


Cządowi Ùstôw Pierwińców - Układ okresowy pierwiastków Author: Stanisław Geppert Published: 30.10.2003 (Read: 53315) Układ okresowy pierwiastków. Opracował Paweł Szczypta, 20.09.2002 Votes: 73 Rated: 6.56 Files: 0 Comments: 1